Tijdens opleidingen en workshops komt steevast de vraag: ’kan je eens uitleggen wat dat eigenlijk zijn, afschrijvingen?’
De meeste ondernemers weten dat dit te maken heeft met investeringen, maar hoe dat dan precies werkt, dat is vaak niet duidelijk. Begrijpelijk: het is ook een echt zuiver boekhoudkundig fenomeen, redelijk abstract, waar je in het dagelijkse leven gewoon niet mee te maken krijgt.
Een investering
Het start inderdaad met een investering: een grotere aankoop die je doet voor je onderneming. Denk aan een gebouw, kantoormeubilair, machines, een bedrijfswagen, een laptop, …
Typisch aan deze aankopen is:
- ze vrij duur zijn: een minimum bedrag is niet echt vastgesteld, maar denk vanaf € 500,00
- ze zullen meerdere jaren gebruikt worden in je zaak.
Zowel boekhoudkundig als fiscaal kan je dit soort van kosten niet in 1 jaar, het jaar van aankoop, als kost in je resultaat opnemen.
Dat zou geen ‘getrouw beeld’ geven van de financiële situatie van je onderneming.
Enerzijds zouden je kosten daardoor te hoog zijn. Je mag kosten maar ten laste nemen als ze gemaakt zijn voor het betreffende (boek)jaar, en dat is bij investeringen niet het geval: het zijn aankopen die meerdere jaren zullen meegaan.
Anderzijds zou je daardoor in je balans (ik leg dat hieronder nog even beter uit) niet terugvinden dat je eigenaar bent van een ‘goed’ dat je ook de komende jaren nog zal kunnen inzetten om je activiteiten uit te voeren.
Op je balans én (een stukje) in je resultaat
Wat gebeurt er dus wel met de kostprijs van zo’n grote aankoop?
Inderdaad: deze wordt ‘geparkeerd’ op je balans. Kort samengevat vind je in je balans een overzicht van alle bezittingen (=activa) van je onderneming, zoals je investeringen of je voorraden, en de middelen die je gebruikt hebt om deze te financieren (= passiva).
Stel dus dat je in 2021 een nieuwe machine hebt aangekocht voor € 10.000,00 en je deze machine 10 jaar zal kunnen gebruiken. Dan zal je boekhouder die € 10.000,00 niet meteen helemaal als kost boeken, maar deze boeken onder de vaste activa (= investeringen) op je balans.
Van zodra je de machine in gebruik neemt, ben je deze economisch gezien stukje bij beetje aan het opgebruiken. Je mag vanaf dan ook de kostprijs van de machine stukje bij beetje als kost opnemen in je resultaat: je schrijft de machine dus af, gespreid over 10 jaar.
Voor je resultaat betekent dit dat je ieder jaar, gedurende 10 jaar, een extra kost van € 1.000,00 zal ten laste nemen.
Voor je balans betekent dit dat je activa ieder jaar € 1.000,00 minder waard zullen worden.
Afschrijvingen een niet-kaskost.
Afschrijven heeft dus een dubbel doel:
- de waarde van je bezittingen (vaste activa = je investeringen) zakken ieder jaar een stukje zodat je laat zien dat deze geleidelijk aan ‘opgebruikt’ worden.
- het bedrag van de aankoop van de machine wordt stukje bij beetje als kost in het resultaat opgenomen, gespreid over de boekjaren waarin je deze machine gebruikt om opbrengsten mee te realiseren.
Afschrijvingen dus zijn wel degelijk échte kosten.
Maar tegenover een afschrijvingskost staat geen uitgave.
De uitgave is in één keer gebeurd op het moment van de aankoop van de machine. De kost wordt in stukjes, gespreid in de tijd, onder de vorm van een afschrijving in het resultaat geboekt.
Men noemt afschrijvingen daarom ook wel eens ‘niet-kaskosten’: afschrijvingen zijn zuivere boekhoudkundige transacties. Het zijn kosten die in het boekjaar waarin ze in resultaat worden opgenomen, geen effect hebben gehad op je bankrekening.
In ’t kort
Omdat afschrijvingskosten geen kasuitgaven met zich meebrengen, denkt men soms dat het geen échte kosten zijn. Het zijn dus wel degelijk echte (niet-kas)kosten.
Door een investering bij aankoop (= het moment van de uitgave) niet meteen volledig als kost te boeken, maar deze op te nemen als actief op je balans en deze vervolgens af te schrijven, geven zowel de balans als het resultaat een getrouwer beeld van de financiële situatie van een onderneming.
Meer weten over financieel-boekhoudkundige onderwerpen?
Schrijf je in voor de C&B nieuwsbrief of raadpleeg de C&B agenda voor opleidingen en workshops.
Naar overzicht blog